ନୂଆବର୍ଷରେ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବ ଇରାନ!: ୱାଶିଂଟନରୁ ପ୍ୟାରିସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆତଙ୍କ
ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଦେଢ଼ ମାସ ବାକି ଅଛି। କିନ୍ତୁ ଏହାପୂର୍ବରୁ ଇରାନରୁ ଏଭଳି ଖବର ଆସିଛି, ଯାହାକୁ ନେଇ ୱାଶିଂଟନରୁ ପ୍ୟାରିସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆତଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ପୂର୍ବରୁ ଇରାନ ଆଣବିକ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ/ଭୁବନେଶ୍ୱର ୦୧-୧୨-୨୦୨୪ (ପିପିଏସ ) : ଇରାନ ଆଣବିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଆଇଏଇଏଠାରୁ ଲୁଚାଇ ରଖିଥିଲା। ଏବେ ଆଇଏଇଏର ଏକ ରିପୋର୍ଟ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଇଛି। ବାସ୍ତବରେ, ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଇରାନ କହିଛି ଯେ ୟୁରାନିୟମ୍ ସମୃଦ୍ଧ ହେବା ପାଇଁ ୬୦୦୦ ନୂତନ ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଗ୍ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଇରାନର ନିଜସ୍ୱ ଆଣବିକ ସିନ୍ଧାନ୍ତରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି। ଏବେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟସ୍ତରରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଇରାନ ନୂଆବର୍ଷରେ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଯାଉଛି କି? ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଦେଢ଼ ମାସ ବାକି ଅଛି। କିନ୍ତୁ ଏହାପୂର୍ବରୁ ଇରାନରୁ ଏଭଳି ଖବର ଆସିଛି, ଯାହାକୁ ନେଇ ୱାଶିଂଟନରୁ ପ୍ୟାରିସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆତଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ପୂର୍ବରୁ ଇରାନ ଆଣବିକ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ବାସ୍ତବରେ ଇରାନରୁ ଦୁଇଟି ବଡ଼ ଖବର ଆସିଛି । ପ୍ରଥମ ଖବର ହେଉଛି ଇରାନ ୬୦୦୦ନୂତନ ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଗ୍ ସ୍ଥାପନ କରିବ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟରେ ଇରାନ ଏହାର ଆଣବିକ ସିନ୍ଧାନ୍ତକୁ ବଦଳାଇପାରେ। ଇରାନରୁ ଆସୁଥିବା ଏହି ଖବର କୌଣସି ଉତ୍ସ କିମ୍ବା ଗଣମାଧ୍ୟମରୁ ଉଦ୍ଧୃତ ନୁହେଁ, ବରଂ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ଦେଶ ହେବାର ଦ୍ୱାର ଦେଶରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ଇରାନ ନିଜେ ଏହା ଘୋଷଣା କରିଛି ।
ବାସ୍ତବରେ ଇରାନ ଆଇଏଇଏରେ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଛି। ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ୬୦୦୦ନୂତନ ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଗ୍ ସ୍ଥାପନ ବିଷୟରେ କହିଛି। ଇରାନରେ ପୂର୍ବରୁ ୧୦ ହଜାର ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଗ୍ ଅଛି। ୬୦୦୦ ନୂତନ ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଗ୍ ପରେ ଏହା ପାଖରେ ମୋଟ ୧୬ ହଜାର ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଗ୍ ରହିବ, ଯାହା ପରେ ଇରାନ ଅଧିକ ଶୀଘ୍ର ୟୁରାନିୟମ୍ ସମୃଦ୍ଧ ହେବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ ଏବଂ ଆଣବିକ ଅସ୍ତ୍ର ତିଆରି କରିବାରେ ଶୀଘ୍ର ନିକଟତର ହେବ। ଇରାନର ୟୁରାନିୟମ୍ ସମୃଦ୍ଧ ସୁବିଧାର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ଏବଂ ଏହାର ଖୋଲା ଘୋଷଣା ଆମେରିକା ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସିଧାସଳଖ ବାର୍ତ୍ତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଇରାନ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରିବାକୁ ଯାଉଛି।
ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଆଇଏଇଏ ବୋର୍ଡ ବୈଠକ ପରେ ଇରାନ ଏହି ଘୋଷଣା କରିଛି ଯେଉଁଥିରେ ଏଥିରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଣାଯାଇଥିଲା। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଇରାନର ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଆଇଏଇଏ ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ନୀତିକୁ ଖୋଲା ବିରୋଧ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ବାସ୍ତବରେ, ଏହି ବୈଠକରେ ଇରାନ ଏହାର ସମୃଦ୍ଧ ୟୁରାନିୟମ ଭଣ୍ଡାରକୁ ୬୦% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ରଖିବା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ଇରାନ ଏକ ସର୍ତ୍ତ ରଖିଛି ଯେ ବୋର୍ଡ ଏହା ବିରୋଧରେ କୌଣସି ରିଜୋଲ୍ୟୁସନ ପାସ୍ କରିବ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏହା ପରେ ମଧ୍ୟ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ଇରାନ ବିରୋଧରେ ଏକ ସଂକଳ୍ପ ନିଆଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଇରାନ ସ୍ବୀକାର କରିଛି ଯେ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନେ ଏହା ବିରୁଦ୍ଧରେ କେବେହେଲେ ଉଦାରବାଦୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ମଧ୍ୟ ପାଇବେ ନାହିଁ। ବିଶେଷକରି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ।
ବାସ୍ତବରେ, ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଇରାନ ବିରୋଧରେ ସର୍ବଦା କଠୋର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି। ୨୦୧୮ରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଆମେରିକାକୁ ପରମାଣୁ ଚୁକ୍ତିରୁ ବାହାର କରି ଇରାନ ଉପରେ ନୂଆ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଥିଲେ। ଏବେ ଟ୍ରମ୍ପ ପୁଣି ଥରେ ଆମେରିକାର କ୍ଷମତା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଇରାନ ଭୟ କରୁଛି ଯେ ଆମେରିକାର ଏହା ଉପରେ କଠୋରତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ, ତେଣୁ ଇରାନ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ପୂର୍ବରୁ ଆଣବିକ ପରୀକ୍ଷା କରି ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି। କେବଳ ଇରାନ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ୟୁରାନିୟମ ସମୃଦ୍ଧ ଆଡକୁ ଗତି କରୁନାହିଁ, ବରଂ ଏହାର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଇରାନର ଆଣବିକ ସିନ୍ଧାନ୍ତରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ସୂଚିତ କରିଛନ୍ତି। ଅବ୍ବାସ ଆରାଗଚି ତାଙ୍କ ବିବୃତିରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଇରାନରେ ଆଣବିକ ସିନ୍ଧାନ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି।
ଯଦି ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନେ ପୁଣିଥରେ ୟୁଏନଏସସିରେ ଇରାନ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ଇରାନକୁ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡିବ ଯେ ଦେଶର ଆଣବିକ ସିନ୍ଧାନ୍ତରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବା ଉଚିତ୍ କି ନୁହେଁ। ବାସ୍ତବରେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇରାନ ବିଶ୍ୱକୁ ଦେଖାଉଛି ଯେ ଇସଲାମିକ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ବହୁ ଧ୍ୱଂସକାରୀ ଅସ୍ତ୍ର ଉତ୍ପାଦନ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଛି।
୨୦୦୩ରେ ଆୟୋତୋଲ୍ଲା ଅଲ୍ଲି ଖାମନେଇ ଏକ ମୌଖିକ ଫତୱା ଜାରି କରିଥିଲେ। ଏହି ଫତୱାରେ ବହୁ ଧ୍ୱଂସକାରୀ ଅସ୍ତ୍ର ତିଆରି ଏବଂ ବ୍ୟବହାର ନିଷେଧ କରାଯାଇଥିଲା। ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୫ରେ ଭିଏନାରେ ଆଇଏଇଏ ବୈଠକରେ ଇରାନ ମଧ୍ୟ ଏହି ଫତୱା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲା। ଅଦ୍ୟାବଧି ଏହି ଫତୱାକୁ ଇରାନର ଆଣବିକ ନୀତି ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଛି, ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଉଛି। ତେବେ ବ୍ରିଟେନ, ଫ୍ରାନ୍ସ ଏବଂ ଜର୍ମାନୀ ଇରାନକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। କେବଳ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ପୂର୍ବରୁ, ଇରାନର ପ୍ରତିନିଧୀମାନେ ଜେନେଭାରେ ଏହି ଦେଶର ପ୍ରତିନିଧୀଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ପରେ ବାହାରିଥିବା ବିବୃତି ବିନାଶକୁ ସୂଚାଉଛି। ବ୍ରିଟେନର ଗୁପ୍ତଚର ସଂସ୍ଥାର ମୁଖ୍ୟ ରିଚାର୍ଡ ମୋର୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଇରାନର ଆଣବିକ ଅଭିଳାଷ ଏକ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ଏହି ସମୟରେ ଫ୍ରାନ୍ସର ଗୁପ୍ତଚର ଏଜେନ୍ସିର ମୁଖ୍ୟ ନିକୋଲାସ୍ ଲର୍ନର୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆମେ ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ଯାଉଥିବା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବିପଦ ହେଉଛି ଇରାନର ଆଣବିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ। ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଇରାନର ଆଣବିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ନେଇ ୟୁରୋପରେ ଭୟ ରହିଛି। ଏକ ଭୟ ରହିଛି ଯେ ଯଦି ଇରାନ ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରେ ତେବେ କେବଳ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ନୁହେଁ ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ପାଇଁ ଇରାନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ମଧ୍ୟ ଅସମ୍ଭବ ହୋଇଯିବ।